Γενικά
Το Μονοπάτι "Μονή-Φύλαγρα" σχεδιάστηκε
και κατασκευάστηκε από το Τμήμα Δασών το 2003-2004,
σε στενή συνεργασία με την Κοινότητα Πελενδριού
και με χρηματοδότηση του Κυπριακού Οργανισμού
Τουρισμού. Σημαντική ήταν η συμβολή του Συνδέσμου
Φίλων και Αποδήμων της Κοινότητας Πελενδριού.
Το Μονοπάτι
Είναι γραμμικό μονοπάτι μήκους 3 km, με χρόνο
πορείας μια(1) ώρα (ή 2 ώρες με επιστροφή).
Το ένα άκρο του βρίσκεται δίπλα από τον κύριο
δρόμο Τριμήκληνη-Πελένδρι, λίγο πριν το αρτοποιείο.
Επιλέγοντας αυτό το σημείο ως αρχή, ένα μικρό
μέρος στην αρχή είναι ανηφορικό, ενώ το υπόλοιπο
είναι κατηφορικό. Το αντίθετο ισχύει αν επιλεγεί
ως αρχή το άλλο άκρο, που βρίσκεται κοντά στον
κύριο δρόμο Κάτω Αμίαντος-Φύλαγρα, στην περιοχή
του οικισμού Φυλάγρων. Για τα δύο άκρα του
μονοπατιού υπάρχει σηματοδότηση πάνω στους
κύριους δρόμους Κ. Αμιάντου -Σαϊττά και Τριμήκληνης
- Πελενδρίου.
Το μεγαλύτερο μέρος του Μονοπατιού, γύρω στα
2 km, βρίσκεται σε ιδιωτική γη, ενώ το υπόλοιπο
1 km προς τα Φύλαγρα, είναι μέρος του κρατικού
δάσους Μονή, που είναι τμήμα του Εθνικού Δασικού
Πάρκου Τροόδους. Το υψόμετρο στην πλευρά του
Πελενδριού είναι 930m, ανεβαίνει μετά μέχρι τα
1000m και φτάνει στα 750m στην περιοχή των Φυλάγρων,
που είναι το χαμηλότερο σημείο του.
Το Μονοπάτι αυτό είναι πολύ παλιό και εχρησιμοποιείτο
από τους κατοίκους του Πελενδριού για να πηγαίνουν
στα κτήματά τους, κυρίως στις τοποθεσίες "Τζιεράμη" και " Φύλαγρα" που
ήταν παλιά τσιφλίκια από την εποχή της Ενετοκρατίας.
Το Περιβάλλον γύρω από το Μονοπάτι
Η βλάστηση στο μεγαλύτερο μέρος του μονοπατιού
είναι ομοιόμορφη και αποτελείται από φυσικό
πευκοδάσος τραχείας πεύκης (Pinusbrutia)
με υπόροφο ξισταρκάς (Cistuscreticus& Cistus salviifolius).
Κατά τόπους ιδιαίτερα προς τα Φύλαγρα, υπάρχουν
ψηλοί θαμνώνες της ενδημικής λατζιάς (Quercusalnifolia),
ενώ χαρακτηριστικά είδη είναι η περνιά (Quercuscoccifera),
η αγριοτρεμιθιά (Pistaciaterebinthus),
η στερατζιά (Styraxofficinalis),
η σχινιά (Pistacialentiscus)
προς την πλευρά του Πελενδριού, η αντρουκλιά
(Arbutusandrachne), η ελιά
(Oleaeuropaea), η σπατζιά (Salviafruticosa),
η κιτρινομοσφιλιά (Crataegusazarolus),
ο πιφάνης (Astragaluslusitanicus),
ο ενδημικός οδοντίτης (Odontitescypria),
το επίσης ενδημικό τεύκριον (Teucriumdivaricatum),
το ρασιήν (Calycotomevillosa)
και πολλά άλλα φυτά. Προς το τέλος του μονοπατιού
κοντά στον ποταμό των Φυλάγρων, που είναι παραπόταμος
του Κούρρη και έχει ροή και το καλοκαίρι, κυριαρχεί
η παραποτάμια βλάστηση με κύρια είδη τον πλάτανο
(Platanusorientalis), το σκλέδρο
(Alnusorientalis), την πικροδάφνη
(Neriumoleander), το καλάμι
(Arundodonax) και άλλα υδρόφιλα
είδη.
Είναι σημαντικό ν’ αναφερθεί, ότι η ιδιωτική γη κατά μήκος του μονοπατιού ήταν
παλιότερα εξ ολοκλήρου γεωργική γη (βλέπε παλιές ξερολιθιές και υπολείμματα αμπελιών),
που εγκαταλείφθηκε και σταδιακά εποικίστηκε από δασική βλάστηση, σε βαθμό που
δεν διαφέρει από την βλάστηση του κρατικού δάσους.
Τα πετρώματα σε όλο το μήκος του μονοπατιού είναι Γάββροι, δηλαδή πλουτωνικά
υπερβασικά πετρώματα που ανήκουν στο γνωστό Οφιολιθικό σύμπλεγμα του Τροόδους.
Η μέση ετήσια βροχόπτωση στην περιοχή είναι γύρω στα 800mm.
Σημεία Ενδιαφέροντος
Η διαδρομή προσφέρει την ευκαιρία στον επισκέπτη να βρεθεί κοντά στη φύση,
μέσα σε μια ποικιλία από μικροπεριβάλλοντα του δάσους, να απολαύσει την ησυχία
και να ασκηθεί περπατώντας.
Προσφέρει επίσης ωραία θέα από την πλευρά του Πελενδριού προς τα χωριά Άγιος
Ιωάννης και Άγιος Θεόδωρος Αγρού, προς τον κόλπο της Λεμεσού και από την πλευρά
των Φυλάγρων προς τις νότιες πλαγιές του Δάσους Τροόδους, ιδιαίτερα την περιοχή
Μέσα Ποταμού.
Ο περιπατητής μπορεί, αν το θέλει, να επισκεφτεί το τοπικό οινοποιείο που βρίσκεται
σε απόσταση 250m δυτικά του μονοπατιού, ακολουθώντας υφιστάμενο παλαιό μονοπάτι.
Πανίδα της περιοχής
Το μονοπάτι περνά μέσα από μια περιοχή η οποία αναμφισβήτητα είναι πλούσια
σε βιοποικιλότητα. Τα ξεχωριστά είδη βλάστησης, η μορφολογία του εδάφους,
αλλά και το σχετικά μεγάλο υψόμετρο της περιοχής είναι ευνοϊκά χαρακτηριστικά
μιας περιοχής για μια πλούσια και σημαντική για το νησί μας πανίδα, η οποία
συμπληρώνει το όλο οικοσύστημα της περιοχής. Τα πιο χαρακτηριστικά είδη πανίδας
που απαντούν στην ευρύτερη περιοχή είναι: